Belasting op meerwaarden: wat u moet weten over het wetvoorstel !

In de maand februari van dit jaar kondigde de Arizona-regering verschillende fiscale maatregelen aan, waaronder de invoering van een belasting op meerwaarden, de zogenaamde “solidariteitsbijdrage”.

Het wetsontwerp betreffende deze belasting (waarbij de term solidariteitsbijdrage niet langer wordt gebruikt) is afgelopen weekend “uitgelekt”. Het gaat om een vrij uitgewerkt werkdocument, maar er is nog niets definitief. Toch is het interessant om de grote lijnen van het voorstel te belichten, die waarschijnlijk de toekomstige wetgeving over deze belasting zullen vormen.

1. Inwerkingtreding

De belasting op meerwaarden zou van kracht worden op 1 januari 2026.  Het is duidelijk dat dit alleen geldt voor meerwaarden die na 1 januari 2026 worden gerealiseerd.

2. Toepassingsgebied

         a. Persoonlijk toepassingsgebied

Deze belasting betreft Belgische fiscale ingezetenen die aandelen of deelnemingen, of financiële activa bezitten. In geval van splitsing van de eigendom, zijn het de blote eigenaars die de belasting verschuldigd zijn. In de praktijk zal de belasting worden ingehouden aan de bron door in België gevestigde financiële instellingen – vergelijkbaar met de roerende voorheffing. Indien er geen bronheffing gebeurt, moet de meerwaarde worden aangegeven in de belastingaangifte en zal de belasting afzonderlijk worden geïnd, zoals bij buitenlandse inkomsten.

Ook vzw’s en stichtingen vallen onder deze belasting.

         b. Materieel toepassingsgebied

Tot op heden werden meerwaarden behaald in het kader van het normaal beheer van een privé-vermogen vrijgesteld.

In haar voorstel kiest de regering voor een zeer ruime benadering om elk type overdracht van aandelen of deelnemingen en financiële activa te belasten.

Volgende financiële activa worden rechtstreeks geviseerd:

• Financiële instrumenten;
• Levensverzekeringscontracten;
• Cryptoactiva;
• Valuta, inclusief bankbiljetten, giraal en elektronisch geld, digitale munten en goud (al dan niet vertegenwoordigd door effecten

         c. Gelijkstellingen

Drie situaties worden gelijkgesteld met de overdracht van activa:

• De afkoop van een levensverzekeringscontract, of het nu gaat om tak 21, 23 of 26;
• Verhuizing van de fiscale woonplaats naar het buitenland;
• Een schenking van activa aan een niet-inwoner.

De regering voert hiermee dus een nieuwe exitbelasting in (ter herinnering: de eerste werd ingevoerd bij de aanpassingen met betrekking tot de Kaïmantaks).

3. Belastbare basis

De meerwaarde wordt gedefinieerd als het positieve verschil tussen de ontvangen prijs voor de overdracht van de aandelen, deelnemingen of activa en hun verkrijgingswaarde.

In de tekst staat dat “onder verkrijgingswaarde wordt verstaan de prijs waarvoor de belastingplichtige of zijn rechtsvoorganger deze activa heeft verkregen”. Bij schenking betekent dit dat men moet teruggaan naar het moment waarop de schenker het effect of de waarde heeft verworven.

Echter, het ontwerp voorziet in een afwijking op dit principe, namelijk dat de verkrijgingswaarde wordt geacht gelijk te zijn aan de waarde van de activa op 31 december 2025, tenzij de belastingplichtige een hogere verkrijgingswaarde kan aantonen. Historische meerwaarden zouden dus vrijgesteld blijven.

Voor beursgenoteerde activa volstaat het om de slotkoers van 31 december 2025 te nemen. Voor niet-genoteerde activa kan de verkrijgingswaarde op de volgende manieren worden bepaald:

• De waarde toegepast bij een verkoop onder bezwarende titel van dezelfde financiële activa (tussen onafhankelijke partijen), of bij een kapitaalverhoging of oprichting van een vennootschap in 2025;
• De waarde die voortvloeit uit een waarderingsformule opgenomen in een contract of contractueel aanbod;
• De waarde van het eigen vermogen, vermeerderd met een bedrag gelijk aan vier keer de EBITDA, of de waarde vastgesteld door een bedrijfsrevisor of gecertificeerd accountant.

Wat levensverzekeringscontracten betreft, mag de belastingplichtige kiezen voor de hoogste waarde tussen het totaal van de gestorte premies en de inventariswaarde.

Verlies op activa van dezelfde categorie, gerealiseerd door dezelfde belastingplichtige in dezelfde belastbare periode, mag worden afgetrokken van de meerwaarden.

Er dient te worden opgemerkt dat bij een verhuis naar België de waarde van het financieel actief op de dag van verhuis als verkrijgingswaarde geldt.

4. Belastingtarieven

Meerwaarden gerealiseerd vanaf 1 januari 2026 zullen worden belast tegen een tarief van 10%.

De tekst voorziet in enkele uitzonderingen op dit tarief:

• Een vrijstelling op de eerste 5.940 € aan meerwaarde (dit bedrag kan mogelijk geïndexeerd worden);
• Bij een bezit gedurende 120 maanden (10 jaar) zou de meerwaarde vrijgesteld zijn (er zijn binnen de regering meningsverschillen over deze vrijstelling);
• In geval van een belangrijke participatie (20%) gelden verschillende tarieven:

• • Eerste schijf tot 600.000 €:  vrijstelling
  • Schijf van 600.000 € tot 1.500.000 €:   1,25%
  • Schijf van 1.500.000 € tot 2.950.000 €:   2,25%
  • Schijf van 2.950.000 € tot 6.000.000 €:   5%
  • Boven 6.000.000 €:   10%

Onthoud dat dit voorlopig nog een wetsvoorstel is !!!